สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย เริ่มดำเนินการครั้งแรกภายใต้ภาควิชาประถมศึกษา มีความเป็นมา ดังนี้
     แผนกวิชาประถมศึกษาเป็น 1 ใน 4 แผนกวิชาที่ตั้งขึ้นพร้อมกับการตั้งคณะครุศาสตร์  เมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2500 ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น ภาควิชาประถมศึกษา ตามพระราชบัญญัติจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พุทธศักราช 2522 เดิมเปิดสอนแต่หลักสูตรระดับปริญญาตรี สาขาประถมศึกษาและมี 2 หลักสูตร คือ หลักสูตรปริญญาครุศาสตรบัณฑิต (ค.บ.) 2 ปี และ 4 ปี
    พ.ศ. 2512  เริ่มรับนิสิตหลักสูตรปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต (ค.ม.) สาขาวิชาประถมศึกษา
    พ.ศ. 2516  เริ่มมีหลักสูตรปริญญาตรี โปรแกรมการสอนระดับอนุบาล และแยกหลักสูตรปริญญาตรีสาขาวิชาประถมศึกษาเป็น 2 โปรแกรม
                      คือ โปรแกรมการสอนระดับประถมศึกษาตอนต้น  และโปรแกรมการสอนระดับประถมศึกษาตอนปลาย
    พ.ศ. 2520  เปลี่ยนหลักสูตรปริญญาตรี โปรแกรมการสอนระดับอนุบาลเป็นหลักสูตรสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย
                      และรวมหลักสูตรสาขาวิชาประถมศึกษา 2 โปรแกรม กลับเป็นหลักสูตรเดียวกันเรียกว่า หลักสูตรสาขาวิชาประถมศึกษา
    พ.ศ. 2528  เริ่มรับนิสิตปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต (ค.ม.) สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย

    รายนามผู้ดำรงตำแหน่งหัวหน้าแผนก/ ภาควิชาประถมศึกษา มีดังนี้
         พ.ศ. 2500 - 2501    อาจารย์ พวงเพชร  เอี่ยมสกุล
         พ.ศ. 2501 – 2503   อาจารย์ ประชุมสุข  อาชวอำรุง  (ต่อมาเป็นศาสตราจารย์)
         พ.ศ. 2503 – 2512   อาจารย์ ดร.อุบล  เรียงสุวรรณ    (ต่อมาเป็นศาสตราจารย์)
         พ.ศ. 2512 - 2519    ศาสตราจารย์ อำไพ  สุจริตกุล    
         พ.ศ. 2519 - 2524    ศาสตราจารย์ สุมน  อมรวิวัฒน์
         พ.ศ. 2524 - 2526    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ กิติยวดี  บุญซื่อ
         พ.ศ. 2526 - 2530    รองศาสตราจารย์ ดร.ทิศนา  แขมมณี
         พ.ศ. 2530 - 2534    รองศาสตราจารย์ ดร.แรมสมร  อยู่สถาพร
         พ.ศ. 2534 - 2537    รองศาสตราจารย์ ดร.อุมา  สุคนธมาน
         พ.ศ. 2537 - 2541    รองศาสตราจารย์ ดร.ดวงเดือน  อ่อนน่วม
         พ.ศ. 2541 - 2544    รองศาสตราจารย์ ดร.น้อมศรี  เคท
         พ.ศ. 2544 - 2547    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.บุษบง  ตันติวงศ์

     วันที่ 3 กันยายน 2547  คณะครุศาสตร์ปรับโครงสร้างภาควิชาจาก 11 ภาควิชา  เหลือเพียง 4 ภาควิชา สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย และสาขาวิชาประถมศึกษา เป็นสาขาวิชา ภายใต้ภาควิชาหลักสูตร การสอนและเทคโนโลยีการศึกษา และเมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2554 คณะครุศาสตร์ปรับโครงสร้างจาก 4 ภาควิชา เพิ่มเป็น 6 ภาควิชา โดยสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย เป็นสาขาวิชาภายใต้ภาควิชาหลักสูตรและการสอน

    รายนามผู้ดำรงตำแหน่งประธานสาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย มีดังนี้
        พ.ศ. 2547 - 2549      รองศาสตราจารย์ ดร.จีระพันธุ์  พูลพัฒน์ 
        พ.ศ. 2549 - 2552      ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วรวรรณ  เหมชะญาติ
        พ.ศ. 2552 - 2556      อาจารย์ ดร.ปัทมศิริ  ธีรานุรักษ์  จารุชัยนิวัฒน์
        พ.ศ. 2556 - 2560      ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศศิลักษณ์ ขยันกิจ
        พ.ศ. 2560 - 2564       อาจารย์ ดร.ปนัฐษรณ์ จารุชัยนิวัฒน์
        พ.ศ. 2564 - ปัจจุบัน   รองศาสตราจารย์ ดร.ศศิลักษณ์ ขยันกิจ

วิสัยทัศน์   
     สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัยเป็นแหล่งความรู้และแหล่งอ้างอิงของการศึกษาไทย ระดับการศึกษาปฐมวัย เพื่อสร้างบุคลากรทางการศึกษาปฐมวัยที่มีความเป็นเลิศทางวิชาการและการปฏิบัติ โดยอาศัยทรัพยากรที่มีอยู่อย่างคุ้มค่า ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาให้ทัดเทียมนานาชาติ

พันธกิจ
     1. พัฒนาบัณฑิตและมหาบัณฑิตที่มีคุณธรรม ความรู้และความสามารถในการสอนและการวิจัย
     2. วิจัย ค้นคว้า แสวงหาความรู้ใหม่และการเผยแพร่ผลงานทางวิชาการให้เป็นประโยชน์แก่การพัฒนาการศึกษา
     3. บริการและสนองความต้องการของชุมชนและชาติในการพัฒนาการเรียนการสอนระดับการศึกษาปฐมวัย รวมทั้งการส่งเสริมการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
     4. ส่งเสริมการพัฒนาคุณภาพบุคลากรในสาขาวิชา

นโยบายการพัฒนา
     1.  ส่งเสริมการประกันคุณภาพการศึกษา
     2.  ส่งเสริมให้เกิดเครือข่ายกับสถานศึกษาในระดับประเทศและระดับนานาชาติ